Kiến trúc sư tài ba, người Việt Nam đầu tiên nhận giải thưởng Khôi Nguyên La Mã. Nổi tiếng với thiết kế Dinh Độc Lập, kết hợp hài hòa kiến trúc hiện đại và truyền thống Á Đông.
Đọc
Ngô Viết Thụ là một trong những kiến trúc sư Việt Nam nổi tiếng nhất của thế kỷ XX, người đã để lại dấu ấn sâu đậm trong diện mạo đô thị Sài Gòn thông qua các công trình mang đậm phong cách kiến trúc hiện đại hòa quyện với những giá trị truyền thống Á Đông. Sự nghiệp lẫy lừng của ông không chỉ được ghi nhận trong nước mà còn vươn tầm quốc tế khi ông trở thành người Việt Nam đầu tiên vinh dự nhận giải thưởng Khôi Nguyên La Mã danh giá.
Cuộc đời và sự nghiệp của Ngô Viết Thụ gắn liền với những giai đoạn lịch sử quan trọng của Việt Nam, đặc biệt là thời kỳ Sài Gòn có những biến động lớn về chính trị, xã hội và văn hóa. Hoạt động kiến trúc sư của ông diễn ra mạnh mẽ trong giai đoạn từ năm 1954 đến 1975, thời kỳ mà miền Nam Việt Nam, với trung tâm là Sài Gòn, chứng kiến sự giao thoa văn hóa mạnh mẽ giữa phương Đông và phương Tây, đặc biệt là ảnh hưởng từ văn hóa Pháp và sau đó là Mỹ.
Một trong những kiệt tác tiêu biểu nhất trong sự nghiệp đồ sộ của Ngô Viết Thụ chính là Dinh Độc Lập (nay là Hội trường Thống Nhất). Công trình này không chỉ là một biểu tượng kiến trúc mà còn là một chứng nhân lịch sử quan trọng của Việt Nam. Thiết kế của Dinh Độc Lập thể hiện rõ sự kết hợp tinh tế giữa phong cách kiến trúc hiện đại và các yếu tố truyền thống Á Đông. Tổng thể kiến trúc Dinh mang hình chữ “Cát” (口), một biểu tượng trong văn hóa phương Đông mang ý nghĩa may mắn, tốt lành, thể hiện sự gửi gắm những giá trị tinh thần sâu sắc vào công trình xây dựng. Các chi tiết trang trí, bố cục không gian đều được tính toán kỹ lưỡng, vừa đảm bảo tính công năng của một trung tâm quyền lực, vừa mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Phong cách kiến trúc của Ngô Viết Thụ không chỉ dừng lại ở sự kết hợp hài hòa giữa hiện đại và truyền thống mà còn thể hiện sự sáng tạo độc đáo và tầm nhìn quy hoạch đô thị sâu rộng. Ngoài Dinh Độc Lập, ông còn nổi tiếng với nhiều công trình quan trọng khác như Viện Đại học Huế, Viện Nguyên tử Đà Lạt, Nhà thờ Chính tòa Phủ Cam (Huế). Các công trình này đều mang đậm dấu ấn cá nhân của ông, thể hiện sự am hiểu sâu sắc về kiến trúc, văn hóa và bối cảnh địa lý của từng địa điểm.
Bên cạnh vai trò là một kiến trúc sư tài ba, Ngô Viết Thụ còn được biết đến như một nhà quy hoạch lớn của thành phố. Ông đã tham gia vào nhiều dự án quy hoạch quan trọng, góp phần định hình sự phát triển đô thị của Sài Gòn và các vùng lân cận, có thể kể đến như Quy hoạch Làng đại học Thủ Đức (1962), Quy hoạch Đô thành (1960), Quy hoạch Thủ Thiêm (1972). Những dự án quy hoạch này cho thấy tầm nhìn chiến lược và sự quan tâm sâu sắc của ông đối với sự phát triển bền vững của đô thị.
Không chỉ giới hạn trong lĩnh vực kiến trúc và quy hoạch, Ngô Viết Thụ còn là một họa sĩ với phong cách riêng độc đáo. Điều này cho thấy một tâm hồn nghệ sĩ đa tài và sự phong phú trong thế giới sáng tạo của ông.
Một Hơi
Tóm lại, Ngô Viết Thụ là một kiến trúc sư tài ba, một nhà quy hoạch đô thị có tầm nhìn và một nghệ sĩ đa tài. Dấu ấn của ông không chỉ nằm ở những công trình kiến trúc mang tính biểu tượng mà còn ở những đóng góp to lớn cho sự phát triển đô thị và văn hóa của Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và Việt Nam nói chung. Sự nghiệp của ông là minh chứng cho sự kết hợp hài hòa giữa giá trị truyền thống và tinh thần đổi mới, để lại một di sản kiến trúc và văn hóa vô giá cho các thế hệ sau.
Tiếp theo
Bạn đọc có thể quay lại với cuốn sách Đọc Một Hơi – Lịch sử Sài Gòn – thành phố Hồ Chí Minh để tìm hiểu sâu hơn về các yếu tố kiến trúc đặc trưng trong thiết kế của Dinh Độc Lập của Ngô Viết Thụ và so sánh nó với các công trình kiến trúc tiêu biểu khác ở Sài Gòn trong cùng giai đoạn. Điều này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về phong cách và tầm ảnh hưởng của ông trong bối cảnh kiến trúc đô thị Sài Gòn thời bấy giờ.
