Trịnh Công Sơn (1939-2001)

Trịnh Công Sơn là người gốc Huế, lớn lên, học tập tại Huế nhưng sinh năm 1939 tại Buôn Mê Thuộc, nơi cha mẹ ông lập nghiệp. Ông đến Sài Gòn từ năm 1957 lầu đầu và lần thứ hai vào năm 1967. Trong lần thứ hai này, ông nhanh chóng được đón nhận trong giới văn nghệ sĩ và công chúng yêu âm nhạc. Tại Sài Gòn, ca khúc Ước mi của ông đã nổi tiếng từ trước và đến nay hình ảnh nhạc sĩ Trịnh Công Sơ và ca sĩ Khánh Ly đã trở thành những “thần tượng” của làng nhạc. Các phòng trà, chương trình, đĩa nhạc lập tức thu hút được sự quan tâm của công chúng khi có nhạc Trịnh và Khánh Ly. Đặc biệt, ông là một trong những biểu tượng của âm nhạc đường phố, âm nhạc sinh viên, âm nhạc phản chiến lúc bấy giờ với nhiều phong cách và ca khúc khác nhau.

Nhạc của Trịnh Công Sơn là sự độc đáo không chỉ trong âm nhạc miền Nam trước năm 1975 mà còn trong toàn bộ nền tân nhạc Việt Nam. Biên giới của nó đã lan ra bên ngoài đường biên của đất nước. Những giá trị của âm nhạc Trịnh Công Sơn không chỉ có trong nghệ thuật, thanh điệu mà còn trong cả ca từ và những gì người nhạc sĩ gửi gắm. Trong thời chiến, ông sáng tác và đóng góp với nhiều thể tài phong phú và sâu sắc như về quê hương, tình yêu, thân phận con người… Các ca khúc của ông đã trở thành di sản trong tâm thức của nhiều thế hệ người nghe nhạc, là tiếng lòng của công chúng yêu âm nhạc cũng như tâm tình của người dân Việt Nam.

Sau năm 1975, Trịnh Công Sơn đã chọn ở lại Việt Nam, thể hiện tinh thần mà ông đã viết trong ca khúc Tôi sẽ đi thăm: Khi đất nước tôi thanh bình, tôi sẽ đi thăm… Tôi sẽ đi không ngừng… Sài gòn ra Trung, Hà Nội vô Nam, tôi đi chung cuộc mừng…”. Ông tiếp tục sáng tác với nhiều ca khúc phản ánh đời sống xã hội, con người và đặc biệt là sự vui mừng trong nền thống nhất, hoà bình của dân tộc. Nhạc của Trịnh không chỉ chìm trong các suy tư, chiêm nghiệm mà còn cả tiếng nói yêu đời, gần gũi. Những ca khúc nổi tiếng với hầu hết mọi người của ông mà hầu như không người yêu nhạc nào không biết đến là những ca khúc như thế: Nối vòng tay lớn, Em là hoa hồng nhỏ, Em còn nhớ hay em đã quên…

(Nguồn tổng hợp, hình: Đọc một hơi Lịch sử Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh do Diệp Xương Vĩ vẽ phục dựng)